Nobelovu nagrada za književnost za 2020. godinu dobila je američka pjesnikinja Luiz Glik.
Luiz Glik (engl. Louise Elisabeth Glück; 1943, NJujork) je američka pjesnikinja. Dobitnica je Pulicerove nagrade za poeziju 1993. godine.
Puno ime joj je Luiz Elizabet Glik (Louise Elisabeth Glück). Potomak je mađarskih Jevreja koji su emigrirali u Ameriku.
Pohađala je koledže Sara Lorens i Kolumbiju. Njena poezija pripada objektivističkoj poetici, nastaloj tokom tridesetih godina 20. vijeka, čiji su glavni predstavnici bili Luis Zukovski, Čarls Reznikof, Džordž Open i Karl Rakosi. Prateći ovu poetiku ona tretira pjesme kao predmete, naglašavajući ozbiljnost, inteligenciju i pjesnikovu sposobnost da pronicljivo posmatra svijet tako što upotrebljava obične svakodnevne riječi.
U eseju Dokazi i teorije navodi kako zastupa poeziju koja se približava tišini i graniči sa iščeznućem. Godine 1993. dobila je Pulicerovu nagradu za knjigu Divlji iris.
Tokom karijere koja traje šest decenija, istraživala je traumu, smrt i iscjeljenje, u pjesmama za koje su neki naučnici tvrdili da su zapravo ispovijesti. Kao što je Olson, predsjedavajući Nobelove liste, rekao ranije: “Ona se ne smije smatrati pjesnikinjom ispovijedanja. Ona traži univerzalnost.”
Glik je pisala o svojoj anoreksiji kada je bila tinejdžerka, za koju je kasnije rekla da je rezultat njenih napora da uspostavi nezavisnost od majke. Pisala je i o smrti svoje starije sestre, koja se dogodila prije nego što se Glik rodila.
Dok je bila na terapiji, odlučila je da ide na pjesničke radionice tokom formalnog fakultetskog obrazovanja i počela je da razvija svoj glas. Prvu kolekciju, “Prvorođenče”, objavila je 1968. godine.
Imenovana je Američkim laureatom za pjesnike 2003. godine, a 2016. godine od tadašnjeg predsjednika SAD, Baraka Obame, primila je Nacionalnu humanitarnu medalju.
Letnja bašta – Luiz Glik
Obilje
Prohladan vetar duva u letnje večeri, njiše pšenicu.
Klasije se povija, lišće bresaka
šumori u noći ispred nas.
Po mraku dečak korača preko polja:
dodirnuo je devojku, prvi put
i zato se vraća kući kao muškarac
sa muškim gladima.
Voće, lagano, zri –
mnoge se košare napune sa jednog drveta
i zato svake godine deo istruli
tokom nekoliko nedelja ima ga i previše:
pre i posle, ništa.
Među redovima pšenice
možeš videti miševe kako se iskre i vrtlože
preko zemlje, iako se klasje uzdiže visoko iznad njih,
vrtlože dok letnji vetar duva.
Mesec je pun. Neobičan zvuk
dopire sa polja – možda je vetar.
Ali za miševe to je noć kao i svaka druga.
Voće i pšenica: vreme obilja.
Niko ne umire, niko ne ostaje gladan.
Nema zvuka osim rike pšenice.